Ο Σταυρός αποτελεί αίνιγμα για την ανθρώπινη λογική

και σκάνδαλο για την ανθρώπινη δικαιοσύνη  

Του Μητροπολίτου Αιτωλίας και Ακαρνανίας κ. Δαμασκηνού

Για εμάς τους Χριστιανούς, ο Σταυρός αποτελεί σύμβολο νίκης, πηγή ενδυναμώσεως, πυξίδα ζωής, υπόσχεση Αναστάσεως, πύλη παραδείσου, σφραγίδα Πνεύματος Αγίου, σύνδεσμο με το σωτήριο πάθος και την Ανάσταση του Κυρίου μας. Συγχρόνως, αποτελεί και ένα από τα μεγαλύτερα ιστορικά αλλά και πνευματικά αινίγματα στην ιστορία της ανθρωπότητας: Πώς, άραγε, το όργανο του πιο ατιμωτικού θανάτου, έγινε σύμβολο θεϊκής δυνάμεως, ανατροπέας της ανθρώπινης λογικής και ιερό λάβαρο της μόνης αληθινής επαναστάσεως στην ανθρώπινη ιστορία, της επαναστάσεως της αγάπης;

Στη σημερινή Αποστολική περικοπή, ο Απόστολος Παύλος εμφανίζεται να έχει πλήρη επίγνωση της αποστολής του αλλά και της συγκρούσεως με τους σοφούς και τους ισχυρούς του κόσμου τούτου, εξ αιτίας του κηρύγματος του Σταυρού. Με απόλυτη σαφήνεια περιγράφει αυτή την σύγκρουση στην πρώτη Επιστολή του προς τους Κορινθίους, της οποίας απόσπασμα ακούσαμε σήμερα: «Οι Ιουδαίοι ζητούν ως αποδείξεις θαύματα και οι εθνικοί φιλοσοφικές αλήθειες. Εμείς όμως κηρύττουμε τον σωτήρα Χριστό, και μάλιστα σταυρωμένο – ένα κήρυγμα προσβλητικό για τους Ιουδαίους κι ανόητο για τους εθνικούς· Γιατί αυτό που μοιάζει με μωρία του Θεού είναι σοφώτερο από την σοφία των ανθρώπων, κι αυτό που μοιάζει με αδυναμία του Θεού είναι πιο δυνατό από την δύναμη των ανθρώπων» (1:22-25).

Ο Σταυρός δεν αποτελεί μόνο αίνιγμα για την ανθρώπινη λογική, αλλά και σκάνδαλο για την ανθρώπινη δικαιοσύνη. Ένας αθώος, ο κατ' εξοχήν αθώος και ξένος προς κάθε έννοια αμαρτίας, ο ίδιος ο Δημιουργός Θεός, εξ αιτίας της ακατανόητης και άπειρης αγάπης Του προς τον άνθρωπο, ενδύεται την ανθρώπινη φύση, επωμίζεται τις συνέπειες της πρώτης και μεγάλης αμαρτίας που απέκοψε τον άνθρωπο από Εκείνον, υφίσταται την οδύνη και τον θάνατο και, ως Παντοδύναμος και Πάναγνος, συμπαρασύρει τα αγαπημένα του πλάσματα στην έξοδο από το βασίλειο του θανάτου και την είσοδο στο βασίλειο της ζωής.

Ο διαχρονικός και μόνιμος καημός του ανθρώπου να απαλλαγεί από τις συνέπειες του μεγάλου ανθρωπίνου λάθους στον παράδεισο και να συγχωρεθεί για τις αμαρτίες του, βρίσκει επί τέλους την δικαίωσή του. Οι Ισραηλίτες, όπως και όλοι οι ειδωλολατρικοί λαοί, ανέθεταν σε μια ειδική κατηγορία ανθρώπων, τους ιερείς, να τελούν θυσίες ενώπιον του θεού και με το αίμα των ζώων να ραντίζουν τον λαό, ως μία συμβολική πράξη συγχωρέσεως και καθάρσεως. Στο σημείο αυτό ακριβώς, ο μεγάλος Απόστολος Παύλος στηρίχτηκε για να δώσει στους ανθρώπους να καταλάβουν την μεγάλη αλλαγή που έφερε στην ιστορία της ανθρωπότητας ο ερχομός του Χριστού. «Γιατί ένας είναι ο Θεός, γράφει στον μαθητή του Τιμόθεο, κι ένας ο μεσίτης μεταξύ Θεού και ανθρώπων, ο άνθρωπος Ιησούς Χριστός, που πρόσφερε την ζωή του λύτρο για χάρη όλων» (Α Τιμ. 2:5-6).

Όπως δίδασκε διαρκώς, το αίμα των ζώων δεν είναι σε θέση να προσφέρει σωτηρία. Το αίμα όμως του Θεανθρώπου Χριστού πάνω στον Σταυρό έγινε το φάρμακο της εξιλεώσεως και της αθανασίας, ένα φάρμακο το οποίο, σε κάθε Θεία Λειτουργία, προσφέρεται στον καθένα μας, δίνοντάς μας την δυνατότητα να συσταυρωθούμε με το ανέγγιχτο από τον θάνατο Σώμα του Εσταυρωμένου, ώστε να Τον ακολουθήσουμε στην θριαμβευτική Του Ανάσταση.

Ο Κύριός μας είναι ο μεγάλος Αρχιερέας. Την ιερωσύνη του αυτή, όμως, δεν την κρατά ως αποκλειστικό προνόμιο αλλά μας καλεί να συμμετέχουμε σ’ αυτήν, πρώτα μεταβάλλοντας την ζωή μας σε ζωντανή θυσία αγάπης και δεύτερον, συμμετέχοντας στο θείο σχέδιο της αγάπης Του για τον κόσμο. Αυτό το σχέδιο ονομάζουμε στην ορθόδοξη θεολογία μας «σχέδιο της θείας οικονομίας». Με την επίγνωση αυτής της θείας προσκλήσεως, απευθύνεται προς όλους μας και ο Παύλος στην προς Ρωμαίους Επιστολή του: «Ο Θεός, αδερφοί, μας έδειξε το έλεός του. Σας παρακαλώ, λοιπόν, να του προσφέρετε όλο τον εαυτό σας θυσία ζωντανή, άγια, ευπρόσδεκτη στον Θεό» (Ρωμ. 12:1).

Αντιλαμβάνεστε λοιπόν, πως σε κάθε Θεία Λειτουργία, δεν ενεργεί μόνον ο Χριστός, που προσφέρει το Σώμα και το Αίμα Του. Καλούμαστε και εμείς να δράσουμε, προσφέροντας, ως ανταπόκριση στην θυσία Του, τον δικό μας εαυτό ως ζωντανή θυσία. Σε ιερείς, λοιπόν, μεταβαλλόμαστε, μέλη μιας γενικής ιερωσύνης, στην οποία μετέχουμε όλοι ως βαπτισμένοι Χριστιανοί.

Με την γενική ιερωσύνη, κάθε φορά που τελείται Θεία Λειτουργία, συλλειτουργούμε με τον Μέγα Αρχιερέα Χριστό. Με την δική μας πίστη και με την χάρη του Παναγίου Πνεύματος, συμμετέχουμε στα Πάθη, τον θάνατο και την ταφή Του, τα οποία μας παρουσίασε σήμερα το Ιερό Ευαγγέλιο, όχι απλώς ως ιστορικά γεγονότα, αλλά ως πρόσκληση για δική μας συμμετοχή. Άλλωστε, η ζωή του Χριστιανού αποτελεί μια διαρκή σταύρωση του εγωισμού και της φιλαυτίας του, σταύρωση οδυνηρή, ίσως και αδύνατη, αν δεν ενισχύει διαρκώς τις δυνάμεις του ο μέγας Εσταυρωμένος.

Η Θεία Λειτουργία αποτελεί για μας μία επαναλαμβανόμενη μεγάλη ευκαιρία ενώσεως με τον Χριστό, μεταμορφώσεως της ζωής μας και εισόδου μας, από αυτήν τούτη την ζωή, στα Άγια των Αγίων της Βασιλείας Του. Αυτές τις δωρεές στερούμεθα, όσο παραμένουμε παθητικοί θεατές και ακροατές του μεγάλου αυτού Μυστήριου.

Ιδού, λοιπόν, και ο λόγος της αναφοράς των φετινών κηρυγμάτων μας στη Θεία Λειτουργία. Στην δική σας προθυμία εναπόκειται να αναζητήσουμε μαζί το βάθος και τις διαστάσεις του Μυστηρίου, να θεωρήσουμε τους εαυτούς μας ιερείς θυσίας υπέρ της του κόσμου ζωής και να αξιωθούμε να μοιραστούμε, όσο επιτρέπουν οι ανθρώπινες δυνάμεις μας, το βάρος του σταυρού του κόσμου, τον οποίο επωμίστηκε ο Χριστός στο όνομα της άπειρης αγάπης Του για όλους μας.