Μεγάλη και ζωτική η ανάγκη για ενότητα
Του Μητροπολίτου Αιτωλίας και Ακαρνανίας κ. Δαμασκηνού
Δεν υπάρχει αμφιβολία πως ο Απόστολος Παύλος υπήρξε το καθοριστικότερο πρόσωπο της διαδόσεως του Ευαγγελίου, κατά την κρίσιμη περίοδο της ιδρύσεως της πρώτης Εκκλησίας του Χριστού. Δεν υπάρχει επίσης αμφιβολία πως ο λόγος του, γραπτός και προφορικός, ο τρόπος που έδρασε, κυρίως όμως η αγιότητά του, αποτελούν το θεμέλιο της οργανώσεως της πρώτης χριστιανικής κοινότητος, αλλά και του τρόπου, με τον οποίον η Εκκλησία ανοίγει διάλογο με τον κόσμο μέχρι σήμερα.
Ο μεγάλος Απόστολος, ήδη από αυτή την ζωή, αξιώθηκε να γευτεί την αιωνιότητα. Υπήρξε, όμως, και ένας άνθρωπος προσγειωμένος, ρεαλιστής και πρακτικός, στηρίζοντας την ιεραποστολική του δράση στην γνώση των κοινωνικών συνθηκών της εποχής του, αλλά και των διαχρονικών ανθρωπίνων παθών. Δεν εγκλωβίστηκε όμως στις συνθήκες του δικού του κόσμου. Η προσοχή του και η έννοια του ήταν στραμμένες προς το μέλλον. Γνώριζε πως σύντομα θα εγκαταλείψει τον κόσμο, και μάλιστα με τρόπο μαρτυρικό. Γνώριζε το μέγεθος των πειρασμών που θα πλήξουν τις νεοσύστατες Εκκλησίες. Γνώριζε πως σύντομα, όλες οι δυνάμεις του κόσμου θα συσπειρωθούν εναντίον τους. Δεν αμφιβάλλει όμως για την ακατανίκητη δύναμη του Θεού. Ένα φοβάται· για ένα ανησυχεί: Για την διάσπαση, τους φατριασμούς και τα σχίσματα μέσα στην Εκκλησία. Όλα αυτά τα δεινά παρουσιάστηκαν ενόσω εκείνος ήταν ακόμα ζωντανός και τα οποία, με ιδιαίτερη οξύτητα, εμφανίστηκαν στην Εκκλησία της Κορίνθου.
Όπως την περασμένη Κυριακή, έτσι και σήμερα, το Αποστολικό ανάγνωσμα προέρχεται από την πρώτη Επιστολή προς τους Κορινθίους. Ίδιο το θέμα: Η μεγάλη, η ζωτική ανάγκη για ενότητα. Γνωρίζουμε τί συνέβαινε στην Κόρινθο, ίσως και σε άλλες Εκκλησίες: Άνθρωποι με ιεραποστολικό ζήλο, με γοητευτικό λόγο, με δυνατότητα να πείθουν τους ακροατές τους, επέτρεψαν στον εγωισμό να κυριαρχήσει στην ψυχή τους και, επηρεασμένοι από την απήχηση των λόγων τους, διεκδίκησαν μέσα στην Εκκλησία τα πρωτεία. Γύρω τους συσπειρώθηκαν οπαδοί και θαυμαστές. Φαίνεται πως ο ανταγωνισμός μεταξύ τους θέριεψε και η ενότητα, η βασισμένη στην κοινή πίστη, κλονίστηκε.
Ο Απόστολος Παύλος προσπαθεί να τους συνεφέρει, ταπεινώνοντας πρώτα τον ίδιο τον εαυτό του. Οπωσδήποτε, πολλοί θα τον θεωρούσαν μεγάλο δάσκαλο και θα ήθελαν να ανήκουν στον στενό του κύκλο. Εκείνος όμως τους θυμίζει: «Είμαι συνεργάτης στην υπηρεσία του Θεού κι εσείς το χωράφι του Θεού, το οικοδόμημα του Θεού» (Α Κόρ. 3: 9).
Το παρατηρείτε; Τρεις φορές, μέσα σε μια φράση, υπάρχει η λέξη «Θεός». Εκείνος είναι που συνέλαβε το έργο της σωτηρίας μας. Εκείνος το εγκαινίασε και θα το πραγματοποιεί διαρκώς μέχρι συντελείας του αιώνος. Συνεργάτες στο έργο του Θεού αξιωθήκαμε να είμαστε. Μόνον όμως μια ενιαία και συμπαγής Εκκλησία είναι σε θέση να εκπληρώσει την αποστολή της, όπως ενιαίο είναι ένα χωράφι που περιμένει την σπορά, όπως συμπαγής και χωρίς ρωγμές είναι μια οικοδομή, η οποία στέκει ατράνταχτη στις επιθέσεις της καταιγίδας.
Στο έργο αυτό, στο οποίο ο Απόστολος Παύλος δεν αρνείται τον πρωταγωνιστικό του ρόλο, δεν προβάλλει τον εαυτό του αλλά τον Ιησού Χριστό. Όποιος ξεχνά πως Εκείνος είναι το θεμέλιο, η αποστολή του είναι καταδικασμένη να μην αντέξει την ώρα της κρίσεως, δηλαδή την ώρα που οι δυσκολίες θα αποκαλύψουν τα σαθρά της θεμέλια.
«Γιατί κανένας, γράφει στους Κορινθίους, δεν μπορεί να βάλει άλλο θεμέλιο εκτός από αυτό που υπάρχει και που είναι ο Ιησούς Χριστός. Το έργο του καθενός θα φανεί· θα το φέρει στο φως η ημέρα της κρίσεως. Γιατί η ημέρα αυτή θα φανερωθεί με τρόπο πύρινο, και η ποιότητα του έργου καθενός θα δοκιμαστεί από την φωτιά. Αν το έργο που έχτισε κάποιος αντέξει, αυτός θα λάβει μισθό· αν όμως το έργο του καταστραφεί από την φωτιά, αυτός θα χάσει την αμοιβή του» (στ. 11, 13-15).
Όπως σας ανέφερα, ο Παύλος δεν είναι ο ιεροκήρυκας των μεγάλων λόγων, αλλά ο πρακτικός και ρεαλιστής ιεραπόστολος, ο οποίος προβλέπει με βεβαιότητα: Μόνο μία ρίζα, της οποίας η δύναμη και οι χυμοί δεν εξαντλούνται ποτέ, αποτελούν εγγύηση της αντοχής και της καρποφορίας του δέντρου, όσο τρομερές κι αν είναι οι ριπές του ανέμου.
Τώρα πλέον γνωρίζουμε και βλέπουμε καθημερινά την απίστευτη δύναμη των καταιγίδων που χτυπούν διαρκώς την Εκκλησία. Είναι οι ίδιες ριπές που κτυπούσαν και την βάρκα των μαθητών του Κυρίου καταμεσής της λίμνης της Γενησαρέτ, όπως μας περιγράφει η σημερινή Ευαγγελική περικοπή. Ήταν η ώρα της απελπισίας, η ώρα του χαμού. Οι μαθητές ένιωθαν πως ο θάνατος είναι κοντά και τα κύματα σύντομα θα γίνουν το μνήμα τους. Και τότε, μια αναπάντεχη σωτηρία ήρθε με την μεγαλειώδη φωνή του Χριστού: «Θάρρος! Εγώ είμαι, μη φοβάστε» (Μτθ. 14: 27).
Και ήταν τέτοια η βεβαιότητα αυτής της χειροπιαστής σωτηρίας, ώστε ο Απόστολος Πέτρος αποφασίζει να κάνει τα νερά της λίμνης στέρεο μονοπάτι για να φτάσει στην αγκαλιά του Διδασκάλου του.
«Κύριε», του είπε, «αν είσαι εσύ, δώσε μου εντολή να έρθω κοντά σου περπατώντας στα νερά». Κι εκείνος του είπε: «Έλα». Και μόλις ανέβηκαν μαζί στο καΐκι κόπασε ο άνεμος» (28-29,32).
Κανένας άνθρωπος, όσο φωτισμένος, όσο εμπνευσμένος, όσο ικανός όσο άγιος, δεν είναι σε θέση να υποκαταστήσει την λυτρωτική παρουσία του Χριστού μας, όταν οι ανθρώπινες δυνάμεις έχουν φτάσει στα όριά τους. Το γνωρίζει ο Απόστολος Παύλος και γι’ αυτό αγωνίζεται να ενισχύσει την ενότητα της Εκκλησίας, ώστε, σαν ένα σώμα και μία καρδιά, να στραφεί προς αυτή την θεία παρουσία.
Όποιο έργο, όποιο λειτούργημα, όποια διακονία μας έχει αναθέσει η Εκκλησία, μόνο ως αφοσιωμένοι ακόλουθοι του Ιδρυτή και Κεφαλής της Εκκλησίας μας, του Κυρίου μας Ιησού Χριστού, μπορούμε να εκπληρώσουμε. Διαχειριστές είμαστε των Μυστηρίων και των θαυμασίων Του, όπως αναφέρει ο Παύλος σε ένα άλλο σημείο της ίδιας επιστολής (4:1).
Χωρίς την δική του διαρκή τροφοδοσία και χωρίς την δική μας ταπείνωση, ο όποιος ζήλος μας είναι καταδικασμένος να μαραθεί και το όποιο έργο μας, όσο κι αν φαίνεται αξιοθαύμαστο στην αρχή, είναι καταδικασμένο να σβήσει.
Ας παρακαλούμε, λοιπόν, τον Θεό να στέκει πάντα δίπλα μας, σύμμαχος κραταιός στην μάχη εναντίον του εγωισμού και της επάρσεως που δεν σταματούν ποτέ να πολιορκούν την ανθρώπινη ψυχή. Όσο αγωνιζόμαστε στο δικό Του Όνομα και βρίσκουμε παρηγοριά και ενίσχυση κάτω από τη δική Του ευλογία, θα βλέπουμε να πολλαπλασιάζονται οι καρποί των πνευματικών κόπων μας και να καρποφορούν τα έργα μας, προς δόξαν Θεού και προς σωτηρία των ανθρώπων.
